Moksza-dharma-parwan 201

Mahābhārata

inwokacja (MBh 1.1.1)
nārāyaṇam namaskṛtya naraṁ caiva narottamam |
devīṁ sarasvatīṁ caiva tato jayam udīrayet ||

Tłumaczenie z sanskrytu: Stefan Ziembiński,
redakcja: Karina Babkiewicz

Rzecze Judhiszthira:
Kim byli najstarsi z naszych władców,
Byku pośród Bharatów?
I którzy sławni łaskami Pana ryszi
panowali w różnych stronach świata? [1]

yudhiṣṭhira uvāca
ke pūrvam āsan patayaḥ
prajānāṃ bharatarṣabha
ke carṣayo mahābhāgā
dikṣu pratyekaśaḥ smṛtāḥ
||1||

Rzecze Bhiszma:
Nadstaw tedy ucha,
o najlepszy z Bharatów,
a odpowiem na twe pytanie
o praojców i ryszich. [2]

bhīṣma uvāca
śrūyatāṃ bharataśreṣṭha
yan mā tvaṃ paripṛcchasi
prajānāṃ patayo ye sma
dikṣu pratyekaśaḥ smṛtāḥ
||2||

Jeden jest samoistny i pierwszy Bóg,
a jest nim Brahman przedwieczny.
Ma on siedmiu synów, a są nimi:
Marići, Atri, Angiras, Pulastja, Pulaha, Kratu
i równy samoistnemu Wasisztha. [3-4]

ekaḥ svayaṃbhūr bhagavān
ādyo brahmā sanātanaḥ
brahmaṇaḥ sapta putrā vai
mahātmānaḥ svayaṃbhuvaḥ
||3||
marīcir atryaṅgirasau
pulastyaḥ pulahaḥ kratuḥ
vasiṣṭhaś ca mahābhāgaḥ
sadṛśā vai svayaṃbhuvā
||4||
Owych siedmiu synów Brahmana
purany nazwały siedmioma braminami.
A teraz opowiem ci o wszystkich pradźapatich. [5]
sapta brahmāṇa ity eṣa
purāṇe niścayo gataḥ
ata ūrdhvaṃ pravakṣyāmi
sarvān eva prajāpatīn
||5||

W rodzie Atriego narodził się
miłujący Brahmana pradawny Warhi,
który spłodził dziesięciu Praćetasów. [6]

atrivaṃśasamutpanno
brahmayoniḥ sanātanaḥ
prācīnabarhir bhagavāṃs
tasmāt prācetaso daśa
||6||

Tych dziesięciu miało tylko jednego syna,
pradźapatiego Dakszę, który znany był w świecie
również pod imieniem Ka. [7]

daśānāṃ tanayas tv eko
dakṣo nāma prajāpatiḥ
tasya dve nāmanī loke
dakṣaḥ ka iti cocyate
||7||

Marići również miał jednego syna;
jedni nazywali go Arisztanemim, a inni Kaśjapą. [8]

marīceḥ kaśyapaḥ putras
tasya dve nāmanī śrute
ariṣṭanemir ity ekaṃ
kaśyapety aparaṃ viduḥ
||8||
Z lędźwi Atriego zrodził się
wspaniały i odważny król Soma,
który przez tysiąc boskich lat
uprawiał ascezę, modlił się i kontemplował. [9]
aṅgaś caivaurasaḥ śrīmān
rājā bhaumaś ca vīryavān
sahasraṃ yaś ca divyānāṃ
yugānāṃ paryupāsitā
||9||
Dowiedz się też, o, królu, że Arjaman  i jego synowie
uważani byli [w dawnych czasach]
za prawodawców i stwórców wszystkich istot żywych. [10]
aryamā caiva bhagavān
ye cānye tanayā vibho
ete pradeśāḥ kathitā
bhuvanānāṃ prabhāvanāḥ
||10||

Zaś niejaki Śaśabindu miał dziesięć tysięcy żon
i każda z nich urodziła po tysiąc synów. [11]

śaśabindoś ca bhāryāṇāṃ
sahasrāṇi daśācyuta
ekaikasyāṃ sahasraṃ tu
tanayānām abhūt tadā
||11||
Wszystkich zatem potomków wielkiego duchem Śaśabindu
było sto razy po sto tysięcy i nie pozwalali oni,
by kogoś jeszcze prócz nich nazywać pradźapatimi, panami stworzeń. [12]
evaṃ śatasahasrāṇāṃ
śataṃ tasya mahātmanaḥ
putrāṇāṃ na ca te kaṃ cid
icchanty anyaṃ prajāpatim
||12||

Starożytni mędrcy nadali imiona
wszystkim potomkom pradźapatiego Śaśabindu.
Ów wielki ród dał potem początek ludowi Wrysznich. [13]

prajām ācakṣate viprāḥ
paurāṇīṃ śāśabindavīm
sa vṛṣṇivaṃśaprabhavo
mahān vaṃśaḥ prajāpateḥ
||13||
Pradźapatiowie, o których się wyżej opowiedziało,
uważani byli za najwybitniejszych.
A teraz opowiem ci o bogach,
którzy panują nad trzema światami. [14]
ete prajānāṃ patayaḥ
samuddiṣṭā yaśasvinaḥ
ataḥ paraṃ pravakṣyāmi
devāṃs tribhuvaneśvarān
||14||
Tak więc są to: Bhaga, Anśa, Arjaman,
Mitra i Waruna, a także potężny Wiwaswat. [15]
bhago ‚ṃśaś cāryamā caiva
mitro ‚tha varuṇas tathā
savitā caiva dhātā ca
vivasvāṃś ca mahābalaḥ
||15||
Twasztri, Puszan, Indra i Wisznu,
nazywany też Dwunastym.
Oto wymieniłem dwunastu Aditjów,
potomków Kaśjapy. [16]
pūṣā tvaṣṭā tathaivendro
dvādaśo viṣṇur ucyate
ta ete dvādaśādityāḥ
kaśyapasyātmasaṃbhavāḥ
||16||
Nasatja i Dasra znani są jako dwaj Aświnowie.
Są oni obaj synami wielkiego duchem
Martandy, ósmego pradźapatiego. [17]
nāsatyaś caiva dasraś ca
smṛtau dvāv aśvināv api
mārtāṇḍasyātmajāv etāv
aṣṭamasya prajāpateḥ
||17||
Tych przeze mnie wymienionych
nazywano początkowo Surami (Bogami) oraz Praojcami.
Twasztri miał [licznych] synów,
a byli wśród nich: przystojny i sławny wielce Wiśwarupa,
Adźaikapat, Ahi, Budhnja, Wirupaksza i Raiwata,
a także Hara, Bahurupa, i Pan Surów, Trjambaka,
a także Sawitra, Dźajanta i niezwyciężony Pinaki.
Wcześniej już wymieniłem ci imiona
ośmiu błogosławionych Wasu. [18-19]
tvaṣṭuś caivātmajaḥ śrīmān
viśvarūpo mahāyaśāḥ
ajaikapād ahirbudhnyo
virūpākṣo ‚tha raivataḥ
||18||
haraś ca bahurūpaś ca
tryambakaś ca sureśvaraḥ
sāvitraś ca jayantaś ca
pinākī cāparājitaḥ
pūrvam eva mahābhāgā
vasavo ‚ṣṭau prakīrtitāḥ
||19||
Ci wyżej wymienieni uważani byli za bogów
w okresie panowania pradźapatiego Manu.
Wcześniej nazywano ich dwojako
– Surami lub Ojcami. [20]
eta evaṃvidhā devā
manor eva prajāpateḥ
te ca pūrve surāś ceti
dvividhāḥ pitaraḥ smṛtāḥ
||20||
Wśród Siddhów i Sadhjów rozróżniano
dwie grupy ze względu na wiek i powołanie.
Mówiło się też o dwóch grupach bogów
– Rybhów i Marutów. [21]
śīlarūparatās tv anye
tathānye siddhasādhyayoḥ
ṛbhavo marutaś caiva
devānāṃ coditā gaṇāḥ
||21||
Wymieniłem ci zatem Wiśwadewów i Aświnów.
Dowiedz się też, że Aditjowie byli kszatrijami,
a Marutowie wajśjami. [22]
evam ete samāmnātā
viśvedevās tathāśvinau
ādityāḥ kṣatriyās teṣāṃ
viśas tu marutas tathā
||22||
Powiadają też, że dwaj Aświnowie,
którzy praktykowali ostrą ascezę, byli śudrami.
Pewne jest natomiast, że bóstwa
zwane Angirasami były braminami. [23]
aśvinau tu matau śūdrau
tapasy ugre samāhitau
smṛtās tv aṅgiraso devā
brāhmaṇā iti niścayaḥ
ity etat sarvadevānāṃ
cāturvarṇyaṃ prakīrtitam
||23||
Tak tedy opowiedziałem ci o czterech warnach wszystkich bóstw.
Ten, kto gdy rankiem wstanie, imiona ich pobożnie wymawia,
ze wszystkich uwalnia się grzechów,
czy to samemu popełnionych, czy za przyczyną innych osób. [24]
etān vai prātar utthāya
devān yas tu prakīrtayet
svajād anyakṛtāc caiva
sarvapāpāt pramucyate
||24||
Jawakrita, Rajbhja, Arwawasu, Parawasu,
Auśidźa, Kaksziwat i Nala byli synami Angirasa. [25]
yavakrīto ‚tha raibhyaś ca
arvāvasuparāvasū
auśijaś caiva kakṣīvān
nalaś cāṅgirasaḥ sutāḥ
||25||
Oni, a także synowie rysziego Medhatitiego
– Kanwa i Barhiszada, oraz Siedmiu Ryszich,
nauczycieli trzech światów –
wszyscy oni mieszkali na wschodzie. [26]
ṛṣer medhātitheḥ putraḥ
kaṇvo barhiṣadas tathā
trailokyabhāvanās tāta
prācyāṃ saptarṣayas tathā
||26||
Unmuća, Wimuća, Swastjatreja potężny,
Pramuća, Idhmavaha i boski Drydhawrata;
dalej syn Mitry i Waruny,
wielce z ascezy słynący Agastja – ci boscy ryszi
zamieszkiwali zawsze rejony południowe. [27-28]
unmuco vimucaś caiva
svastyātreyaś ca vīryavān
pramucaś cedhmavāhaś ca
bhagavāṃś ca dṛḍhavrataḥ
||27||
mitrāvaruṇayoḥ putras
tathāgastyaḥ pratāpavān
ete brahmarṣayo nityam
āśritā dakṣiṇāṃ diśam
||28||

Ruszadgu, Kawasza, Dhaumja, Pariwjadha potężny
oraz wielcy ryszi Ekata, Dwita i Trita,
ponadto mocarny król Saraswata – syn Atriego;
tych dziewięć wielkich duchem osób
zamieszkiwało rejony zachodnie. [29-30]

ruṣadguḥ kavaṣo dhaumyaḥ
parivyādhaś ca vīryavān
ekataś ca dvitaś caiva
tritaś caiva maharṣayaḥ
||29||
atreḥ putraś ca bhagavāṃs
tathā sārasvataḥ prabhuḥ
ete nava mahātmānaḥ
paścimām āśritā diśam
||30||
Atreja, Wasisztha i wielki ryszi Kaśjapa,
Gautama, Bharadwadźa, Wiśwamitra – syn Kuśiki,
a także Dźamadagni – syn wielce pobożnego
i wielkiego duchem Ryciki – tych siedmiu
zamieszkiwało rejony północne. [31-32]
ātreyaś ca vasiṣṭhaś ca
kaśyapaś ca mahān ṛṣiḥ
gautamaḥ sabharadvājo
viśvāmitro ‚tha kauśikaḥ
||31||
tathaiva putro bhagavān
ṛcīkasya mahātmanaḥ
jamadagniś ca saptaite
udīcīṃ diśam āśritāḥ
||32||
Wszyscy ci ryszi, których wyżej wymieniłem,
ci wielcy i mający porywcze charaktery ludzie,
są zarówno świadkami, jak i stwórcami światów.
Przebywają oni w swych siedzibach we właściwych im rejonach.
Kto zaś z szacunkiem ich imiona recytuje,
bądź przychodzi szukać u nich schronienia,
ten od wszystkich uwalnia się grzechów
i do swego domu szczęśliwie powraca. [33-35]
ete pratidiśaṃ sarve
kīrtitās tigmatejasaḥ
sākṣibhūtā mahātmāno
bhuvanānāṃ prabhāvanāḥ
||33||
evam ete mahātmānaḥ
sthitāḥ pratyekaśo diśaḥ
eteṣāṃ kīrtanaṃ kṛtvā
sarvapāpaiḥ pramucyate
||34||
yasyāṃ yasyāṃ diśi hy ete
tāṃ diśaṃ śaraṇaṃ gataḥ
mucyate sarvapāpebhyaḥ
svastimāṃś ca gṛhān vrajet
||35||

Tutaj kończy się chwalebnej Mahabharaty,
Śantiparwanu, Księgi Ciszy,
rozdział dwieście pierwszy,
w którym jest mowa o wielkich ryszich, Praojcach ludzkości.

Dodaj komentarz