Mahābhārata
inwokacja (MBh 1.1.1)
nārāyaṇam namaskṛtya naraṁ caiva narottamam |
devīṁ sarasvatīṁ caiva tato jayam udīrayet ||
Tłumaczenie z sanskrytu: Stefan Ziembiński,
redakcja: Karina Babkiewicz
Rzecze Wjasa:
Guny stwarza Istniejące (sattvam){1}. Guny ulegają ciągłym przemianom, a wszystkimi tymi przemianami zarządza Pola Znawca, Pan Niewzruszony, od wszelkich wolny przywiązań. [1]
Wszystkie wytwory tej stwarzającej Istności posiadają jej własną naturę, tak jak wysnuwana przez pająka nić [jego posiada naturę]. [2]
Twierdzą niektórzy, że guny (przedmioty) usunięte [przez ćwiczenie jogiczne] znikają, lecz nie giną całkowicie, choć nie doświadcza się ich ponownie. Inni są zdania, że przedmiot usunięty (pradhvasta) zostaje całkowicie unicestwiony. [3]
Rozważywszy obie te opinie powinno się uzyskać co do nich pewność zgodnie ze swym najlepszym poznaniem. Tylko w ten sposób ziścić się może nasz wielki wewnętrzny spokój. [4]
Niemającym początku, odwiecznym domem jest jaźń-atman! Poznawszy go, spokojnie niechaj żyje człowiek! Bez gniewu, bez nadmiernej ekscytacji, na zawsze wolny od zazdrości. [5]
To sprawia, iż nietrwałym staje się węzeł serca twardy, [wytworzony przez] buddhi i pełen myśli niespokojnych i człowiek żyć może szczęśliwie, bez trosk, trudności i niepewności. [6]
Wiedz, iż ludzie bezrozumni, którzy sami pogrążają się w tym świecie zmysłów, cierpią i tracą przytomność tak jak ten, kto został nagle wrzucony do rwącej i wezbranej rzeki. [7]
Lecz nic nie grozi człowiekowi mądremu, znającemu prawdę, który po twardej stąpa ziemi. On bowiem poznaje jedynego Atmana, samego Siebie. [8]
Tak tedy poznawszy początek i kres stworzeń wszelkich i dostrzegłszy wielką ich różnorodność, osiąga człowiek spokój najwyższy. [9]
Lecz z takimi zdolnościami rodzą się tylko bramini. Poznanie siebie i spokój są dla nich wystarczające na drodze do Miejsca Najwyższego. [10]
To pojąwszy, przebudzonym staje się człowiek; cóż innego mogłoby go jeszcze obudzić? To pojąwszy, wyzwalają się [z kręgu wcieleń] ludzie, którzy wszystkie swe powinności spełnili. [11]
I nie lęka się mędrzec tego, co w nieposiadającym mądrości lęk wielki wzbudza. I nie ma drogi ani celu wyższego nad ten cel wieczny i ostateczny, będący udziałem mędrców. [12]
Jedni patrzą z niezadowoleniem na świat zmysłowy, pełen niedoskonałości; inni zaś, widząc ludzi cieszących się przyjemnościami zmysłowymi, odczuwają smutek. Ci, którzy widzą prawdziwie, patrzą na nich wszystkich beznamiętnie. [13]
To co człowiek czyni nie pragnąc owoców czynu, eliminuje owoce jego czynów wcześniejszych. Ale ani wcześniej popełnione, ani te wykonywane bez pragnienia, nie rodzą u działającego przyjemności ani przykrości. [14]
Tutaj kończy się chwalebnej Mahabharaty,
Śantiparwanu, Księgi Ciszy,
rozdział dwieście czterdziesty pierwszy.
{1} Guna sattwa, w tym kontekście chodzi o buddhi.