Moksza-dharma-parwan 223

Mahābhārata

inwokacja (MBh 1.1.1)
nārāyaṇam namaskṛtya naraṁ caiva narottamam |
devīṁ sarasvatīṁ caiva tato jayam udīrayet ||

Tłumaczenie z sanskrytu: Stefan Ziembiński,
redakcja: Karina Babkiewicz

 

Rzecze Judhiszthira:
Czy jest na tym świecie człowiek [doskonały],
który by posiadł wszelkie cnoty,
którego by wszyscy kochali
i który potrafiłby wszystkich uszczęśliwić? [1]
yudhiṣṭhira uvāca
priyaḥ sarvasya lokasya
sarvasattvābhinanditā |
guṇaiḥ sarvair upetaś ca
ko nv asti bhuvi mānavaḥ ||1||

Rzecze Bhiszma:
Skoro o to mnie zapytałeś, to powtórzę ci,
o Byku pośród Bharatów,
rozmowę Ugraseny z Keśawą{1}
o [mędrcu] Naradzie. [2]

bhīṣma uvāca
atra te vartayiṣyāmi
pṛcchato bharatarṣabha |
ugrasenasya saṃvādaṃ
nārade keśavasya ca ||2||

Rzecze Ugrasena:
Popatrz, Kryszno, jak ludzie wychwalają Naradę;
myślę, że jest on człowiekiem pełnym zalet.
Czy jest tak rzeczywiście, to mi proszę, powiedz!
O to cię teraz pytam! [3]

ugrasena uvāca
paśya saṃkalpate loko
nāradasya prakīrtane |
manye sa guṇasaṃpanno
brūhi tan mama pṛcchataḥ ||3||

Rzecze Wasudewa{2}:
O wodzu Kukurów! Posłuchaj zatem,
powiem ci co nieco o tych cechach Narady,
które uważam za dobre, o królu! [4]

vāsudeva uvāca
kukurādhipa yān manye
śṛṇu tān me vivakṣataḥ |
nāradasya guṇān sādhūn
saṃkṣepeṇa narādhipa ||4||

Motywy jego czynów nie są nigdy egoistyczne
i nigdy nie kieruje nim pycha, będąca upadku przyczyną.
Jednakowo mądry, jak i dobry,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [5]

na cāritranimitto ‚sy
āhaṃkāro dehapātanaḥ |
abhinnaśrutacāritras
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||5||

Niezadowolenie, złość, niepokój
ani strach nie mają przystępu do Narady;
żwawy i odważny,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [*]

aratiḥ krodhacāpalye
bhayaṃ naitāni nārade |
adīrghasūtraḥ śūraś ca
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||*||

Praktykuje on surową ascezę
i jest z pewnością osobą zasługującą na szacunek.
Nigdy nie cofa raz danego słowa i nie ulega żądzy ani chciwości;
dlatego przez wszystkie wielbiony jest istoty! [6]

tapasvī nārado bāḍhaṃ
vāci nāsya vyatikramaḥ |
kāmād vā yadi vā lobhāt
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||6||

Znający dobrze naturę duszy i świata, spokojny i silny,
trzymający swe zmysły na wodzy, uczciwy i szczery,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [7]

adhyātmavidhitattvajñaḥ
kṣāntaḥ śakto jitendriyaḥ |
ṛjuś ca satyavādī ca
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||7||
Przewyższa innych energią, sławą, inteligencją,
szlachetnością, dyscypliną, urodzeniem i ascezą,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [8]
tejasā yaśasā buddhyā
nayena vinayena ca |
janmanā tapasā vṛddhas
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||8||
Zawsze uśmiechnięty, zawsze zadowolony, zawsze z apetytem jedzący,
budzący w ludziach wielki szacunek,
promienny, elokwentny i wolny od zazdrości,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [9]
sukhaśīlaḥ susaṃbhogaḥ
subhojyaḥ svādaraḥ śuciḥ |
suvākyaś cāpy anīrṣyaś ca
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||9||
Zaiste, dobro tylko czyni, grzechu u niego nie dojrzysz!
Nie cieszy go cudze nieszczęście,
dlatego przez wszystkie wielbiony jest istoty! [10]
kalyānaṃ kurute bāḍhaṃ
pāpam asmin na vidyate |
na prīyate parān arthais
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||10||
Kierując się naukami Wed i Puran,
stale powściąga pragnienia [doznawania] przedmiotów zmysłowych;
zawsze cierpliwy, nigdy nikim nie gardzi,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [11]
vedaśrutibhir ākhyānair
arthān abhijigīṣate |
titikṣur anavajñaś ca
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||11||

Czerpiąc szczęście ze swego naturalnego stanu,
nigdy nie bywa nieszczęśliwy;
mówi zawsze z sensem i ciekawie, bacząc, by nikogo nie urazić,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [12]

samatvād dhi priyo nāsti
nāpriyaś ca kathaṃ cana |
manonukūlavādī ca
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||12||
Świetnie wykształcony filozof, liczne znający opowieści,
nieociężały, nieleniwy, niefałszywy, nieprzygnębiony,
wolny od złości i chciwości,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [13]
bahuśrutaś caitrakathaḥ
paṇḍito ‚nalaso ‚śaṭhaḥ |
adīno ‚krodhano ‚lubdhas
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||13||
Nigdy z nikim nie walczył ani o bogactwa, ani o pryncypia,
ani o obiekty pożądania; wyzbył się wszelkich wad,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [14]
nārthe na dharme kāme vā
bhūtapūrvo ‚sya vigrahaḥ |
doṣāś cāsya samucchinnās
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||14||
Stały w miłości Boga, niewinny, znający święte pisma,
niekrzywdzący ludzi, pozbył się też wady błędnego poznawania,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [15]
dṛḍhabhaktir anindyātmā
śrutavān anṛśaṃsavān |
vītasaṃmohadoṣaś ca
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||15||
Nie lgnie do żadnego przedmiotu, choć może się wydawać przywiązany;
rozmowny, nigdy nie waha się długo i szybko wszelkie ucina wątpliwości,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [16]
asaktaḥ sarvasaṅgeṣu
saktātmeva ca lakṣyate |
adīrghasaṃśayo vāgmī
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||16||

Nie gonił nigdy za sławą ni bogactwem,
nigdy niczym się nie przechwalał;
wolny od zazdrości, zawsze dotrzymujący słowa,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [17]

samādhir nāsya mānārthe
nātmānaṃ stauti karhi cit |
anīrṣyur dṛḍhasaṃbhāṣas
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||17||
Nigdy nie ganił żadnych ludzkich postępków
ani nie narzekał na porządek przyrody;
czerpiący zadowolenie z wiedzy o świecie,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [18]
lokasya vividhaṃ vṛttaṃ
prakṛteś cāpy akutsayan |
saṃsargavidyākuśalas
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||18||
Nie krytykując żadnych nauk, pochodzących od innych,
sam żyje wedle własnych reguł.
Spokojny i opanowany, nigdy nie traci czasu na próżno,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [19]
nāsūyaty āgamaṃ kaṃ cit
svaṃ tapo nopajīvati |
avandhyakālo vaśyātmā
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||19||
W swym życiu wiele się natrudził i do wielkiej doszedł mądrości;
nienasycony jeśli chodzi o praktyki jogiczne,
ugruntowany w nijamach, wolny od złudzeń i zawsze uważny,
przez wszystkie wielbiony jest istoty! [20]
kṛtaśramaḥ kṛtaprajño
na ca tṛptaḥ samādhitaḥ |
niyamastho ‚pramattaś ca
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||20||
Skromny, wstydliwy, stale pogrążony w kontemplacji,
w zgodzie ze wszystkimi, działa dla dobra innych
i nigdy sekretów cudzych nie zdradza,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [21]
sāpatrapaś ca yuktaś ca
suneyaḥ śreyase paraiḥ |
abhettā paraguhyānāṃ
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||21||
Nie cieszy go zdobywanie bogactwa,
a jeśli coś mu się nie udaje, nie rozpacza;
mając stały stan świadomości{3} do niczego się nie przywiązuje,
przeto przez wszystkie wielbiony jest istoty! [22]
na hṛṣyaty arthalābheṣu
nālābheṣu vyathaty api |
sthirabuddhir asaktātmā
tasmāt sarvatra pūjitaḥ ||22||
Któż nie byłby skłonny miłować
tego posiadacza cnót wszelkich,
mądrego, świetlistego i radosnego
znawcy czasu i wszelkich nauk! [23]
taṃ sarvaguṇasaṃpannaṃ
dakṣaṃ śucim akātaram |
kālajñaṃ ca nayajñaṃ ca
kaḥ priyaṃ na kariṣyati ||23||

Tutaj kończy się chwalebnej Mahabharaty,
Śantiparwanu, Księgi Ciszy,
rozdział dwieście dwudziesty trzeci,
w którym znajdujemy pochwałę boskiego mędrca Narady.


{1} Sanskr. keśava = długowłosy, jedno z imion boga Kryszny.
{2} Sanskr. vasudeva = bóg niebian, inne imię Kryszny.
{3} Sanskr. sthira-buddhi = „mający stały stan intuicyjnej świadomości”

Dodaj komentarz